Wat moet je doen als je partner, of één van je ouders, of je kind verslaafd is?

Uit ervaring weten we dat familie en naasten van verslaafden door een hel gaan door de verslaving. Je krijgt als naaste te maken met negatief gedrag van de verslaafde zoals liegen, bedriegen, stelen en manipulatie. Daarnaast maak je je enorm zorgen over de ander, wat bij sommige naasten kan leiden tot slapeloosheid, stress en zelfs een burnout.

Valkuilen

Uit de gesprekken met naasten en uit onderzoek weten we als geen ander wat de valkuilen zijn voor naasten. Een belangrijke valkuil is dat je de verslaafde te lang ondersteund op de verkeerde manier. Dit wordt ook ‘onbewust faciliteren’ genoemd. Omdat je van de ander houdt wil je hem helpen. Je maakt hem bijvoorbeeld wakker zodat hij op tijd naar zijn werk gaat, of je belt zijn werkgever als hij een kater heeft en niet wil/kan werken. Je geeft/leent hem wat geld om eten te kopen of zijn auto te laten repareren of zijn schulden bij de drugsdealers af te lossen. Je tolereert egoïstisch gedrag om de lieve vrede te bewaren zodat de sfeer in huis draaglijk blijft. Of je koopt zelf drank om ervoor te zorgen dat hij niet buitenshuis gaat drinken.

Boosheid en wantrouwen

Een heel andere manier van reageren is dat je vanuit boosheid of wantrouwen iets schadelijks zegt of doet. Het nadeel hiervan is echter dat het je relatie met de verslaafde verder verslechterd. Daardoor kan hij zich in huis nog slechter gaan gedragen. Of zichzelf opsluiten op zijn kamer waardoor je helemaal niet meer weet wat er gebeurt. Of hij vlucht het huis uit waardoor je geen zicht hebt op wat hij gebruikt. Of het triggert hem om nog meer alcohol of drugs te gebruiken.

Wat je wel moet doen

Tip 1
Laat de verslaafde zelf de natuurlijke consequenties ervaren van zijn verslaving. Dus als hij niet kan werken door een kater, laat hem zelf zijn baas bellen. Als ’s avonds hij heeft overgegeven ruim het dan niet op, maar laat hem het zelf opruimen als hij weer nuchter is.
Tip 2
Zorg heel goed voor jezelf en je naasten. Zorg dat jouw vitaliteit en welzijn goed is. Eet gezond, zorg dat je voldoende slaapt, beweeg genoeg, zorg dat je je vrienden en familie regelmatig spreekt, hou je hobby’s in stand, reserveer tijd voor jezelf, etc.
Tip 3
Verdiep je in verslaving. Hoe groter je kennis over verslaving, hoe beter je de strijd kunt voeren. Lees bijvoorbeeld het boek ‘Een verslaving in huis’, van Robert Meyers. Bekijk de video’s op internet over verslaving, bijvoorbeeld van Gabor Maté, Johann Hari of Russel Brand.
Tip 4
Bezoek een bijeenkomst van Al-Anon; een vereniging van naasten van verslaafden die elkaar steunen middels bijeenkomsten en literatuur. Op internet kun je vinden waar en wanneer de bijeenkomsten zijn: www.al-anon.nl
Tip 5
Stel duidelijke grenzen. Vertel welk gedrag je onacceptabel vindt van verslaafden, en welk gedrag je juist verwacht.
Tip 6
Doe het niet alleen. Zoek actief naar hulp bij je vrienden en familie en betrek ze bij de problemen.
Tip 7
Voed je liefde voor de verslaafde met compassie en kennis. Uit onderzoek blijkt dat veel verslaafden ergens in hun leven een traumatische ervaring hebben opgedaan die hen kwetsbaar maakt voor verslaving. De pijn uit het trauma wordt verdoofd met alcohol of drugs. De compassie voor hun pijn kan voor jou en de ander verzachtend werken, terwijl je beter in staat bent gezonde grenzen te stellen.