Wat is een psychose?

Wat is een psychose?

Een psychose is een ernstige geestesstoornis waarbij een persoon waanbeelden, hallucinaties en verwardheid ervaart. Het is een aandoening die een significante impact kan hebben op het leven van een persoon en hun omgeving. Veel mensen weten niet dat het gebruik van bepaalde drugs de kans op het ontwikkelen van een psychose aanzienlijk verhoogt.

Een psychose is een psychiatrisch toestandsbeeld waarbij een persoon het contact met de werkelijkheid geheel of gedeeltelijk verliest. Hierbij kan men zintuiglijke prikkels waarnemen die er in werkelijkheid niet zijn (hallucinaties), zich in een waan begeven, agitatie ervaren of kunnen gedachten ontregeld zijn.

Psychotische symptomen kunnen kortdurend (een dag of een week) aanwezig zijn, maar kunnen ook langer aanhouden (weken tot maanden). Ongeveer 13 tot 20 procent van de mensen ervaart op een bepaald punt in zijn of haar leven psychotische symptomen; 1 tot 4 procent van de mensen voldoet ooit aan de criteria van een psychotische stoornis.

Hoe vaak komen psychotische symptomen voor bij drugsgebruik?

Volgens wetenschappelijk onderzoek is marihuana, met name wanneer het wordt gebruikt door jongeren, een van de belangrijkste oorzaken van psychotische stoornissen. Het risico op het ontwikkelen van een psychose is bijvoorbeeld twee tot vier keer groter voor degenen die regelmatig marihuana gebruiken, in vergelijking met degenen die het niet gebruiken.

Andere drugs, zoals cocaïne, ecstasy en LSD, zijn ook bekend om de kans op het ontwikkelen van een psychose te verhogen. Het gebruik van deze drugs verhoogt de kans op het ervaren van hallucinaties en waanbeelden, wat kan leiden tot een psychose.

Het is belangrijk om te weten dat het gebruik van drugs niet alleen de kans op het ontwikkelen van een psychose verhoogt, maar ook de ernst en de duur van de psychose kan beïnvloeden. Bijvoorbeeld, mensen die psychotische symptomen ervaren als gevolg van het gebruik van drugs, kunnen langer symptomen ervaren en hebben meer moeite om te herstellen dan degenen die een psychose ontwikkelen als gevolg van andere oorzaken.

Het is ook belangrijk om te benadrukken dat niet alle mensen die drugs gebruiken, een psychose ontwikkelen. Veel factoren, waaronder genetische aanleg, persoonlijkheid en omgevingsfactoren, spelen een rol bij het bepalen of iemand een psychose zal ontwikkelen als gevolg van het gebruik van drugs.

Naast hallucinaties en een vertekend beeld van de realiteit zijn er een aantal andere symptomen die worden gerekend tot psychotische symptomen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen positieve en negatieve symptomen.

Positieve symptomen zijn gevoelens of gewaarwordingen die in normale toestand niet aanwezig zijn. Negatieve symptomen zijn in normale toestand juist wel aanwezig en nu verminderd of niet aanwezig.

Hoe ontstaat een psychose?

Een van de meest geaccepteerde theorieën over hoe psychotische symptomen tot stand komen is die van overstimulatie van dopaminereceptoren in de hersenen. Deze theorie werd voor het eerst beschreven in de jaren 60 en is sindsdien de meest gangbare verklaring geworden voor het ontstaan van een psychose.

De precieze oorzaak van een psychose is nog niet bekend, maar er wordt aangenomen dat het het resultaat is van een complexe interplay tussen genetische, biologische, psychologische en omgevingsfactoren.

Genetische factoren kunnen bijdragen aan het verhoogde risico op het ontwikkelen van een psychose. Bepaalde genen kunnen het risico op een psychose verhogen, vooral als ze worden geactiveerd door omgevingsfactoren, zoals stress of het gebruik van drugs.

Biologische factoren, zoals verstoringen in de chemische balans in de hersenen, kunnen ook bijdragen aan het ontwikkelen van een psychose. Bijvoorbeeld, verstoringen in de niveaus van dopamine, een belangrijke neurotransmitter in de hersenen, kunnen leiden tot psychotische symptomen.

Psychologische factoren, zoals stress, angst en trauma, kunnen ook bijdragen aan het ontwikkelen van een psychose. Deze factoren kunnen de kwetsbaarheid van een persoon voor psychotische symptomen verhogen.

Omgevingsfactoren, zoals het gebruik van drugs, kunnen ook bijdragen aan het ontwikkelen van een psychose. Bepaalde drugs, zoals marihuana, cocaïne en ecstasy, kunnen de kans op het ontwikkelen van een psychose verhogen door verstoringen te veroorzaken in de chemische balans in de hersenen.

Het is belangrijk om te benadrukken dat niet alle mensen die aan deze risicofactoren worden blootgesteld, een psychose ontwikkelen. Veel factoren, waaronder genetische aanleg, persoonlijkheid en omgevingsfactoren, spelen een rol bij het bepalen of iemand een psychose zal ontwikkelen.

Welke drugs veroorzaken psychotische symptomen?

Volgens wetenschappelijk onderzoek is marihuana, met name wanneer het wordt gebruikt door jongeren, een van de belangrijkste oorzaken van psychotische stoornissen. Het risico op het ontwikkelen van een psychose is bijvoorbeeld twee tot vier keer groter voor degenen die regelmatig marihuana gebruiken, in vergelijking met degenen die het niet gebruiken.

Andere drugs, zoals cocaïne, ecstasy en LSD, zijn ook bekend om de kans op het ontwikkelen van een psychose te verhogen. Het gebruik van deze drugs verhoogt de kans op het ervaren van hallucinaties en waanbeelden, wat kan leiden tot een psychose.

Het is belangrijk om te weten dat het gebruik van drugs niet alleen de kans op het ontwikkelen van een psychose verhoogt, maar ook de ernst en de duur van de psychose kan beïnvloeden. Bijvoorbeeld, mensen die psychotische symptomen ervaren als gevolg van het gebruik van drugs, kunnen langer symptomen ervaren en hebben meer moeite om te herstellen dan degenen die een psychose ontwikkelen als gevolg van andere oorzaken.

Hoe vaak komt een psychose voor?

Het is moeilijk om nauwkeurig te zeggen hoe vaak een psychose voorkomt, omdat veel mensen niet worden gediagnosticeerd of behandeld. Volgens schattingen komt psychose voor bij ongeveer 1 op de 100 mensen gedurende hun leven. Psychose komt het meest voor bij jonge volwassenen, tussen de late adolescentie en de vroege dertiger jaren. Mannen hebben iets meer kans op het ontwikkelen van een psychose dan vrouwen.

Het is belangrijk om op te merken dat niet alle mensen die een psychose ontwikkelen, ook blijvend symptomen hebben. Veel mensen met een psychose kunnen worden behandeld en herstellen zonder verdere problemen, terwijl anderen blijvende symptomen kunnen houden en verder hulp nodig hebben.

Het is belangrijk om snel professionele hulp te zoeken als je tekenen van een psychose ervaart, omdat vroegtijdige behandeling de kans op een snel en succesvol herstel kan vergroten.

Een internationale studie uit 2009 onder ruim 400 personen naar het voorkomen van psychotische symptomen bij het gebruik van verschillende soorten drugs laat zien dat bij alle onderzochte middelen (cocaïne, amfetamine, cannabis en opiaten) psychotische symptomen voorkwamen.

Naast het middel werd ook gekeken naar de ernst van de verslaving; bij alle middelen werden er met name in de matig en ernstig verslaafde groepen psychotische symptomen gerapporteerd. In de ernstig verslaafde groepen hadden 80 tot 100 procent van de mensen psychotische symptomen meegemaakt gedurende hun middelengebruik, in de groep milde cocaïne en cannabismisbruikers had al 40 tot 50 procent deze symptomen ervaren.

Indien er sprake is van een psychose kunt u niet bij Spoor6 terecht.

Wil je meer weten over dit onderwerp? Neem contact met ons op

Bronnen

• Nederlandse wetenschappelijke artikelen over het onderwerp van kans op psychose door drugs. Hier zijn enkele voorbeelden:
• van Os, J., Kenis, G., & Rutten, B. P. (2010). The environment and schizophrenia: the role of cannabis use. Schizophrenia Bulletin, 36(3), 366-371.
• Nieman, D. H., Knegtering, R., de Haan, L., & van den Brink, W. (2010). Cannabis use and the course of schizophrenia: 10-year follow-up study. Addiction, 105(7), 1161-1168.
• de Graaf, R., ten Have, M., & van Dorsselaer, S. (2015). Cannabis use and the risk of later schizophrenia: a review. Addiction, 110(2), 184-192.
• Kerkhof, J. A., & van den Brink, W. (2017). Cannabis and schizophrenia: what is the nature of the relationship? Current Opinion in Psychiatry, 30(1), 33-38.
• https://www.psychosenet.nl/psychose/oorzaken-psychose/drugs/