Gokverslaving is veel meer dan een onschuldige gewoonte; het is een ernstige aandoening die diep ingrijpt in het leven van de betrokkene en diens omgeving. Hoewel gokken voor veel mensen vaak niet meer dan een opvlieging is, kan het uitgroeien tot een verslaving met verregaande gevolgen. Spoor6 verdiept zich in de impact van gokverslaving die het op iemand kan hebben en we ondersteunen dit met recente cijfers en inzichten van erkende Nederlandse instanties zoals het Trimbos-instituut, Loket Kansspel en Spoor6 Verslavingszorg.
De mentale belasting voor de verslaafde
Een gokverslaving gaat gepaard met intense innerlijke strijd. Volgens het Trimbos-instituut ervaren veel mensen die gokverslaafd zijn aanhoudende schuld- en schaamtegevoelens. Ook gevoelens van falen, depressie en suïcidale gedachten komen veel voor. Uit verschillende internationale studies blijkt dat gokverslaafden een verhoogde kans hebben op suïcidepogingen. Dit komt hierbij vaker voor dan bij andere vormen van verslaving zoals een drugsverslaving of alcoholverslaving.
Bij Loket Kansspel, de landelijke gratis hulplijn voor gokproblemen, constateren ze dat mensen zich pas melden als de situatie al volledig uit de hand is gelopen. Mensen hebben vaak torenhoge schulden, zijn hun baan verloren, inmiddels gescheiden of er dreigt een huisuitzetting en daarna trekken ze pas aan de bel.
Financiële en sociale schade
Een gokverslaafde verliest vaak niet alleen geld, maar ook volledige grip op zijn of haar eigen leven:
- Ruim 50% van de hulpzoekenden bij Loket Kansspel heeft problematische schulden.
- Veel verslaafden liegen tegen hun partner of familie over hun gedrag. Het gevolg hiervan is isolatie en/of eenzaamheid.
- Werkproblemen ontstaan vaak doordat het gedrag onvoorspelbaar is, of omdat er onder werktijd wordt gegokt.
Volgens Spoor6 Verslavingszorg is een verlies van grote bedragen (denk aan €20.000,- tot €100.000,-) niet uitzonderlijk wanneer iemand zich jarenlang in stilte kapot gokt. Geld lenen bij familie of het afsluiten van persoonlijke leningen om de verslaving te kunnen blijven financieren komen veelvuldig voor. Ook het verkopen van eigen spullen zien wij vaak. Dit alles met het doel om te proberen het geld dat is verloren weer terug te winnen.
Impact op de naasten
Mensen met een gokverslaving zijn niet de enigen die lijden onder de verslaving, ook de mensen om hem of haar heen worden hiermee geconfronteerd en dat kan erg zwaar zijn:
- De partner en/of kinderen kunnen te maken krijgen met onveiligheid, financiële onzekerheid en psychische belasting;
- Veel partners gaan langzamerhand twijfelen aan hun beoordelingsvermogen omdat gokverslaafde personen meester zijn in het liegen en bedriegen;
- Schaamte zorgt ervoor dat gezinnen zich isoleren van vrienden en familie.
Volgens het Trimbos-instituut ontwikkelen naasten vaker angststoornissen of depressies en melden ze vaker werkverzuim dan gemiddeld.
Spoor6 verslavingszorg benadrukt dat gokverslaving niet alleen de verslaafde treft, maar ook de omgeving ernstig kan belasten. Dat is ook één van de redenen dat er ook ondersteuning aan familieleden en naasten geregeld is. Naasten-zorg is in het gehele proces erg belangrijk, omdat iedereen kan bijdragen aan het hersteltraject van degene die verslaafd is aan gokken.
Statistieken in Nederland (2023–2024)
- 65% van de volwassen Nederlanders gokte ten minste één keer in een jaar (inclusief loterijen).
- 5,4% gokte online via een vergunde aanbieder; zo’n 788.000 mensen.
- 17% van de hulpvragers voor gokverslaving is jonger dan 25 jaar.
- 1 op de 15 jongeren (12-16 jaar) heeft recent online gegokt, ondanks wettelijke verboden.
Hulp en herstel
Gelukkig is er hulp beschikbaar. Organisaties die zich specifiek richten op gokproblemen zijn onder andere:
- Loket Kansspel – anoniem, gratis, 24/7 beschikbaar via chat of telefoon: www.loketkansspel.nl
- Spoor6 Verslavingszorg – biedt deskundige hulp bij verslavingen, gericht op blijvend herstel. Er zijn klinieken in Bussum, Utrecht en Zuid-Afrika. Voor directe hulp kun je contact opnemen via telefoonnummer +31 (0)35 697 54 00 of e-mail info@spoor6.nl.
- Trimbos-instituut – kenniscentrum met voorlichting en verwijzing: www.trimbos.nl
Daarnaast zijn er zelfhulpgroepen zoals Gamblers Anonymous Nederland waar mensen ervaringen kunnen delen met lotgenoten.
Conclusie: hoe zwaar is een gokverslaving?
Een gokverslaving is allesbehalve onschuldig. De mentale, emotionele, sociale en financiële schade is dermate ontwrichtend dat het hele gezin hierin wordt meegetrokken. Voor de gokker zelf betekent dit dat hij of zij dagelijks een leven vol stress, schaamte en controleverlies ervaart. Voor de naasten betekent dit dat ze leven met leugens, zorgen en machteloosheid. Vroegtijdige herkenning, openheid en passende hulp zijn essentieel om het tij te keren. Het aanpakken van een gokverslaving is vaak niet iets dat je alleen af kan; deskundige hulp is essentieel.
Herstellen van een gokverslaving doe je zelf, maar niet alleen. Bel of mail Spoor6 verslavingszorg en krijg hulp.