Verslaving is een ziekte, geen zwakte

Jacqueline Dalm was getrouwd met een aan drugs verslaafde man en ook haar oudste zoon kampte later met verslaving. Ook in haar familie speelde verslaving een rol.

schedule 14 jan 2012
bookmark_border Achtergrondinformatie
create

Verslaving is een ziekte, geen zwakte.

Wie weten beter wat verslaving is dan ex-verslaafden zelf? Dat moeten de oprichters van Spoor 6 hebben gedacht toen ze in mei vorig jaar met hun behandelcentrum aan de Lindelaan in Bussum begonnen. De vier (twee mannen, twee vrouwen) zijn alle vier ervaringsdeskundigen. Zoals Jacqueline Dalm (45) en Mildred van Dorst (49).

Jacqueline Dalm was getrouwd met een aan drugs verslaafde man en ook haar oudste zoon kampte later met verslaving. Ook in haar familie speelde verslaving een rol. “Verslaving heeft altijd als een rode draad door mijn leven gelopen.’’ Dalm maakte er jaren geleden al – als verslavingscounselor – haar beroep van. Eerst als vrijgevestigd therapeut en nu dus als mede-eigenaar verbonden aan Spoor 6.

Mildred van Dorst (ze moet zelf lachen om de toepasselijkheid van haar achternaam) was zelf jarenlang aan alcohol verslaafd. Ze was werkzaam in het bedrijfsleven en begon op haar 39-ste te drinken. Ze dronk om haar gevoel te verdoven en dat lukte. Dat deed ze zes jaar lang, waarvan het laatste half jaar ’zeer problematisch’. Toen zocht ze zelf hulp. ,,Ik had het geluk dat ik een man had die de negatieve consequenties van mijn verslaving bij mij liet. Die dus gewoon naar een feestje ging en mij thuis liet als ik teveel had gedronken, in plaats van dan zelf ook maar thuis te blijven en af te bellen. Heel vaak zie je dat de familie, de omgeving, de verslaving op die manier faciliteert.’’

Van Dorst werd uiteindelijk behandeld in een kliniek in Schotland. Dat was in 2007, maar ze weet nog als de dag van gisteren hoe ze zich voelde. “Je denkt niet zonder te kunnen, nooit. Dat het leven nooit meer leuk zal zijn zonder alcohol. Dat weerhoudt je heel lang om hulp te zoeken, hoe het zonder moet. De rust die alcohol brengt moet je uit jezelf zien te halen. Die periode toen is echt de ervaring van mijn leven geweest.’’

Dalm vergelijkt het proces met een rouwperiode. ,,Eerst moeten alle seizoenen eroverheen, de eerste kerst zonder alcohol, je verjaardag.’’ Bij de behandeling wordt ook de directe omgeving (partner, gezin, familie) betrokken, oftewel in het jargon van Spoor 6: ’Het Systeem’.

Van Dorst: ‘’Ook de familie moet het inzicht krijgen dat verslaving een ziekte is en geen (karakter)zwakte. De familie moet gaan inzien dat iemand niet verantwoordelijk is voor zijn verslaving, maar wel voor zijn of haar herstel.’’

De grootste gemene deler in het cliëntenbestand van Spoor 6 wordt gevormd door mensen die met één of twee benen nog volop in het maatschappelijk leven actief zijn.

Mensen tussen de 35 en 55 jaar, met de nadruk op 40- tot 45-jarigen. Van Dorst: ‘’Dat zijn de mensen voor wie de consequenties van de verslaving steeds zwaarder gaan wegen en die daadwerkelijk hulp gaan zoeken.’’

Gooise vrouwen

De twee zijn zich er terdege van bewust dat de kliniek midden in een gebied staat waar veel wordt gedronken en waar het nuttigen van alcohol een algemeen en sociaal geaccepteerd verschijnsel is.

Zeker ook door ’Gooise vrouwen’. Van Dorst: ‘’Dat vrouwen drinken is minder ingeburgerd. In onze maatschappij is drinken van oudsher een hoofdzakelijk mannelijk gedrag. En hoewel er veel veranderd is en niemand nog raar opkijkt als een vrouw alcohol drinkt, wekt een vrouw die dronken is wél de nodige reacties op. Zowel door mannen als door seksegenoten, maar ook door zichzelf, wordt ze méér veroordeeld.

Dit maatschappelijk taboe maakt het voor vrouwen moeilijker om met hun drankprobleem naar buiten te komen, ze zoeken minder snel hulp dan mannen. Of komen met de psychische consequenties terecht bij de huisarts, waar ze antidepressiva krijgen voorgeschreven.’’ Totdat het moment van de bodem van de put wordt bereikt.

Van Dorst: ‘’Dat moment van ’rock bottom’ ligt voor iedereen anders. De één moet alles kwijtraken voordat hij of zij hulp zoekt. Bij vrouwen zie je vaak dat zo’n punt wordt bereikt zodra één van de kinderen zich gaat schamen. Dat was in mijn geval ook zo, toen mijn dochter zich voor me ging schamen.’’

Veel verslaafde Gooise vrouwen weten de weg nog niet te vinden naar de villa aan de Lindelaan. Dalm en Van Dorst hopen dat daar verandering in komt. ‘’Die groep zouden we ontzettend graag willen bereiken. Omdat je weet dat daar een probleem ligt en omdat wij nou juist het type vrouw zijn die hen zouden kunnen aanpakken. We zijn namelijk zelf ook Gooise vrouwen en spreken hen ook op die manier aan. In het Gooi is het heel normaal dat er bij het eten een flesje wijn wordt weggetikt. En als je de kinderen van het spelen komt ophalen is het niet van: wil je een kop koffie, maar wil je een wijntje?’’

De behandeling

De behandeling bij Spoor 6 behelst een tiendaagse dagbehandeling, met aansluitend twee tot drie maanden individuele counseling. Jacqueline Dalm: ‘’Dan wordt gewerkt aan naastliggende problemen, die een ’trigger’ kunnen zijn voor terugval.’’ De behandeling kost 4750 euro en wordt in de toekomst wellicht vergoed door ziektekostenverzekeraars. Doordat de dagbehandeling op twee keer vijf werkdagen van negen tot vijf plaatsvindt kan deze goed worden ingepast in een vakantieperiode. ‘’Bijvoorbeeld mensen die in de bouw of het onderwijs werken. Op die manier hoeft je omgeving niet te merken dat je wordt behandeld en kun je gewoon blijven functioneren.’’

Minder drinken

Het Trimbos-instituut heeft recent de norm voor verantwoord alcoholgebruik substantieel naar beneden bijgesteld. Was voorheen de maximaal ’aanbevolen’ hoeveelheid per week 14 consumpties voor vrouwen en 21 consumpties voor mannen; tegenwoordig is dat 7 consumpties voor vrouwen en 14 voor mannen. Als je wekelijks meer alcohol drinkt kan dat al schadelijk zijn voor je gezondheid.


Meer lezen over verslaving? Misschien zijn deze verhalen ook interessant.