Column: Kees - Jongetje (2/13)

"De psychiater van Spoor6 zit vast niet te wachten op ingekleurde praatjes uit de oude doos. Maar het jongetje van tien laat mij niet los. Hij heeft een zuivere beleving van de dingen."

‘In onze kliniek behandelen we mensen die verslaafd zijn aan middelen als alcohol of drugs. Ook kunt u bij ons terecht voor de behandeling van een proces- of gedragsverslaving. Daar vallen verslavingen aan seks, gamen of gokken onder. Wij constateren echter dat u met geen van deze verslavingen kampt. Daarom komt u niet in aanmerking voor de tiendaagse dagbehandeling laat staan voor een langdurige opname in onze kliniek. U bent weliswaar een gebruiker, maar er is geen enkele reden tot zorg. Integendeel. Daarom adviseren wij u…….’

Ik schrik voor de zoveelste keer wakker.

Ik schrik voor de zoveelste keer wakker. Volgende week heb ik mijn eerste afspraak bij Spoor6. Met de vriendelijke stem die mijn naam noteerde op een lijst. En met de psychiater. Wat willen ze eigenlijk van me te weten komen?

Dat ik vijfenzestig jaar geleden geboren ben in een Fries dorp. Als jongste kind in het gezin en als enige zoon. Dat ik met mijn vriendjes door de weilanden struinde. Laarzen aan, polsstok bij de hand. Op zoek naar een kievitsei of iets anders. Dat ik de beste voetballer van de school was die op de Terp moeiteloos de grote jongens passeerde.

Dat ik blootsvoets op het kaatsveld stond te spelen met de schapenkeutels tussen mijn tenen geplakt. Dat ik als tienjarige op de Trekvaart schaatste in de richting van de ondergaande zon die de lucht boven de weilanden oranjerood kleurde. Dat ik op dat moment samenvloeide met de wereld om mij heen. Dat ik nooit meer gelukkiger ben geweest dan toen?

Of zal ik zeggen: ‘Mijn vader was een lieve man, die zijn agressiehuishouding niet altijd onder controle had.’ Of: ‘Mijn vader schopte mij een keer onverwachts zo hard dat ik spontaan in mijn broek pieste.’

Hoe vertel je over misstanden en welke details geef je? In de jaren zestig was het volstrekt normaal dat de hoofdmeester sloeg. Me een harde klap op mijn wang gaf omdat ik iets misdaan had waar ik zelf niets van wist. Soms pakte diezelfde hoofdmeester met zijn duim en wijsvinger het vel onder mijn kin. Kneep er hard in en draaide het vervolgens om. Er was geen boze ouder te bekennen die op hoge poten verhaal kwam halen en dreigde aangifte te doen. ADHD of dat soort malligheid bestond nog niet. Ik wel met alle kenmerken ervan.

De psychiater van Spoor6 zit vast niet te wachten op ingekleurde praatjes uit de oude doos.

De psychiater van Spoor6 zit vast niet te wachten op ingekleurde praatjes uit de oude doos. Maar het jongetje van tien laat mij niet los. Hij heeft een zuivere beleving van de dingen. Of het nu gaat over de ondergaande zon boven de Trekvaart of over een onverwachte schop van iemand die zielsveel van je houdt. De kleine jongen beleeft het zonder filter of verdoving.

Wanneer hij ‘s avonds alleen in zijn bed ligt en de slaap niet kan vatten, voelt hij zich oneindig kwetsbaar. Omdat hij onmogelijk in zijn eentje kan duiden wat hem vandaag allemaal overkomen is.

Datzelfde tienjarige jongetje houdt me nog steeds wakker. Het vraagt mij met klem om de afspraak bij Spoor6 volgende week na te komen. Om niet weg te kijken deze keer en zijn bestaansrecht eindelijk te erkennen. Zodat we samen zuiver kunnen gaan leven. Met alle gevolgen van dien.

In mijn vorige column schreef ik dat het menens was. Geen idee waar ik aan ga beginnen. Dus ik neem nog een glaasje om het wachten aan te kunnen.

3 februari 2023

Kees van Loenen
(samen met Ine Bimbergen)

Kees leeft nog altijd in herstel.